Để dưa hấu sinh trưởng khỏe, ra hoa đậu quả tốt và đạt năng suất cao, người trồng cần áp dụng kỹ thuật trồng phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và mô hình canh tác. Dưới đây là quy trình trồng cơ bản áp dụng cho cả quy mô lớn và nhỏ, kể cả cách trồng dưa hấu tại nhà hoặc trồng dưa hấu trong chậu.

1. Thời vụ trồng dưa hấu

  • Miền Bắc: Vụ Đông Xuân là chính, nên trồng dưa hấu vào tháng 11–12, thu hoạch trước mùa mưa. Ngoài ra có thể trồng vụ Xuân Hè từ tháng 2–3.

  • Miền Trung & Nam: Có thể trồng quanh năm tùy theo nguồn nước và thời tiết, tránh mưa kéo dài.

2. Cách làm đất trồng dưa hấu

  • Chọn đất tơi xốp, thoát nước tốt, pH từ 5.5–6.5. Tốt nhất là đất ruộng pha cát.

  • Cày bừa kỹ, lên luống cao 20–30 cm, rộng 1.5–2 m để hạn chế ngập úng.

  • Trộn phân chuồng hoai mục, vôi bột và phân lót vào đất trước khi trồng 7–10 ngày.

3. Gieo hạt hoặc ươm cây con

  • Gieo hạt trực tiếp trên luống hoặc ươm cây dưa hấu con trong bầu từ 7–10 ngày trước khi đem trồng.

  • Dùng hạt giống dưa hấu chất lượng cao, ngâm nước ấm 2 giờ rồi ủ ẩm 1–2 ngày cho nảy mầm nhanh hơn.

4. Khoảng cách trồng dưa hấu

  • Trồng theo hàng đôi: cách nhau 3–4 m.

  • Cây cách cây: 0.5–0.6 m.

  • Mật độ: 5.000–6.000 cây/ha tùy giống và mục đích.

5. Cách trồng dưa hấu tại nhà và trong chậu

  • Chọn chậu lớn (tối thiểu 30–40 lít đất), có lỗ thoát nước tốt.

  • Dùng đất sạch, trộn phân hữu cơ hoai mục + vỏ trấu hoặc xơ dừa.

  • Trồng 1 cây/chậu, đặt nơi nhiều nắng (6–8 giờ nắng/ngày), có thể để dây leo bò hoặc treo giàn.

6. Tưới nước và chăm sóc ban đầu

  • Sau khi trồng, tưới nước nhẹ nhàng mỗi sáng.

  • Khi cây phát triển, tiến hành tỉa nhánh, bấm ngọn để nuôi trái chính.

  • Che phủ gốc bằng rơm rạ hoặc bạt để giữ ẩm và hạn chế cỏ dại.

Hướng dẫn cách trồng cây dưa hấu đúng kỹ thuật

Quy trình chăm sóc cây dưa hấu theo từng giai đoạn

Để cây dưa hấu sinh trưởng tốt, đạt năng suất cao và chất lượng quả đồng đều, việc chăm sóc theo từng giai đoạn phát triển là yếu tố then chốt. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

1. Giai đoạn sau trồng – cây con bén rễ (0–10 ngày)

  • Tưới nước đều đặn mỗi ngày 1–2 lần (sáng sớm và chiều mát) bằng vòi phun nhẹ.

  • Bảo vệ cây khỏi gió mạnh, côn trùng và nắng gắt nếu cần (dùng lưới che hoặc màng phủ).

  • Theo dõi cây con để phát hiện sớm bệnh chết cây con, rễ úng hoặc sâu ăn lá.

2. Giai đoạn phát triển thân – lá (10–30 ngày)

  • Bón thúc lần 1 bằng phân NPK tỷ lệ 20-20-15 hoặc 16-16-8, kết hợp tưới nước để phân tan đều.

  • Làm cỏ định kỳ và vun gốc để cây đứng vững.

  • Bấm ngọn chính khi cây có 4–5 lá thật, chọn 2–3 nhánh khỏe để nuôi quả.

  • Khi dây leo dài 1–1.2m, tiến hành bấm ngọn phụ để tập trung dinh dưỡng cho trái.

3. Giai đoạn ra hoa – thụ phấn (30–45 ngày)

  • Bón thúc lần 2 với phân lân + kali, giảm đạm để kích thích ra hoa đậu trái.

  • Tạo điều kiện cho ong và côn trùng thụ phấn tự nhiên, hoặc thụ phấn thủ công vào sáng sớm (5h30–8h).

  • Tỉa trái non: mỗi dây chỉ để 1 trái, chọn quả giữa dây để phát triển tốt nhất.

4. Giai đoạn nuôi trái – làm lớn (45–70 ngày)

  • Tưới nước đều, tránh để cây thiếu hoặc ngập úng, đặc biệt giai đoạn trái to rất nhạy cảm.

  • Bón kali cao (ví dụ KNO₃ hoặc Kali Sunfat) để tăng độ ngọt và màu sắc đẹp.

  • Xoay quả định kỳ để trái tròn đều, kê trái lên rơm hoặc vật khô để tránh úng, nứt và sâu bệnh trên cây dưa hấu.

5. Giai đoạn chín – chuẩn bị thu hoạch (70–80 ngày)

  • Ngưng tưới nước trước thu hoạch khoảng 7–10 ngày để tăng độ ngọt.

  • Theo dõi dấu hiệu chín như: cuống nhỏ teo lại, gân lưới rõ, vỏ xỉn màu, gõ kêu trầm.

Phòng trừ sâu bệnh thường gặp trên cây dưa hấu

Cây dưa hấu dễ bị sâu bệnh tấn công trong suốt chu kỳ sinh trưởng, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nóng ẩm hoặc mưa kéo dài. Việc nhận diện sớm và phòng trị đúng cách giúp hạn chế rủi ro, đảm bảo năng suất và chất lượng trái.

1. Các loại sâu hại phổ biến

a. Sâu xanh (Spodoptera litura)

  • Tác hại: Gặm lá non, đục thân, cắn phá hoa và quả non.

  • Biện pháp phòng trị:

    • Dọn sạch cỏ dại, làm đất kỹ trước khi trồng.

    • Dùng chế phẩm sinh học như Bt (Bacillus thuringiensis) hoặc thuốc gốc Emamectin Benzoate.

b. Bọ trĩ (Thrips spp.)

  • Tác hại: Hút nhựa trên lá và hoa, làm lá biến dạng, hoa rụng.

  • Biện pháp:

    • Phun dịch tỏi, ớt (cẩm nang trồng ớt) – gừng ngâm rượu định kỳ.

    • Luân phiên sử dụng thuốc trừ sâu sinh học (gốc Abamectin, Spinosad).

c. Rệp sáp và rệp mềm

  • Tác hại: Hút nhựa cây, làm lá xoăn, cây chậm phát triển.

  • Phòng trị:

    • Trồng luống thông thoáng, không trồng quá dày.

    • Dùng dầu khoáng hoặc xà phòng sinh học để phun xua đuổi.

Phòng trừ sâu bệnh thường thấy trên cây dưa hấu

2. Các bệnh hại thường gặp

a. Bệnh sương mai (Pseudoperonospora cubensis)

  • Dấu hiệu: Xuất hiện đốm vàng nhỏ ở mặt trên lá, dưới lá có lớp mốc xám, gây cháy lá nhanh chóng.

  • Phòng trị:

    • Luân canh cây trồng, không trồng dưa liên tiếp nhiều vụ.

    • Sử dụng thuốc gốc Metalaxyl, Mancozeb luân phiên.

b. Bệnh héo rũ (do nấm Fusarium oxysporum)

  • Biểu hiện: Cây bị héo đột ngột, lá vàng úa, rễ bị thối, cây chết nhanh.

  • Phòng trị:

    • Xử lý đất trước khi trồng bằng vôi bột và nấm Trichoderma.

    • Dùng giống kháng bệnh, trồng trên luống cao và thoát nước tốt.

c. Bệnh thối quả (do nấm hoặc vi khuẩn)

  • Dấu hiệu: Vết thối mềm lan nhanh từ phần tiếp xúc với đất, có mùi hôi.

  • Biện pháp phòng trị:

    • Kê quả trên rơm hoặc vật khô để cách ly với đất.

    • Tránh tưới nước quá nhiều và ngưng tưới trước thu hoạch.

3. Lưu ý chung trong phòng bệnh cho dưa hấu

  • Xoay vòng cây trồng để hạn chế mầm bệnh tồn dư trong đất.

  • Bón phân hữu cơ hoai mục, bổ sung vi sinh vật có lợi để tăng sức đề kháng cho cây.

  • Chăm sóc đúng kỹ thuật để cây khỏe, hạn chế sâu bệnh tự nhiên.

  • Tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” khi dùng thuốc BVTV: đúng thuốc – đúng lúc – đúng liều – đúng cách.

  • Không trồng dưa hấu liên tiếp nhiều vụ trên cùng một diện tích, dễ làm tích tụ mầm bệnh và tuyến trùng hại rễ.

  • Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng, phát hiện sớm biểu hiện bệnh để xử lý kịp thời, tránh lây lan trên diện rộng.

Thu hoạch và bảo quản dưa hấu

1. Trồng dưa hấu bao lâu thì thu hoạch?

Dưa hấu thường có thời gian sinh trưởng khoảng 65 – 80 ngày sau gieo, tùy thuộc vào giống, mùa vụ và điều kiện canh tác. Đối với các giống siêu ngắn ngày, thời gian thu hoạch có thể chỉ từ 55 – 60 ngày.

Dấu hiệu nhận biết dưa hấu chín:

  • Cuống trái teo lại, bắt đầu khô dần.

  • Gân xanh ở cuống chuyển màu nâu.

  • Vỏ trái có màu đậm hơn, vân rõ ràng và có lớp phấn nhẹ.

  • Âm thanh khi gõ phát ra tiếng “bịch” đục, không vang.

  • Mặt dưới tiếp xúc với đất chuyển màu vàng ngà hoặc vàng sáng.

2. Kỹ thuật thu hoạch dưa hấu

  • Thời điểm: Nên thu vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh nắng gắt.

  • Dụng cụ thu hoạch: Dùng dao, kéo bén để cắt cuống cách trái khoảng 2–3 cm.

  • Xếp trái nhẹ nhàng: Tránh va đập mạnh làm dập nát, nứt vỏ ảnh hưởng chất lượng.

3. Bảo quản dưa hấu sau thu hoạch

  • Làm sạch: Lau bùn đất, cát bám trên vỏ trái bằng khăn khô hoặc vải mềm.

  • Phân loại: Tách riêng trái đạt chuẩn và trái có dấu hiệu sâu bệnh, nứt vỏ.

  • Bảo quản nơi mát mẻ: Tránh ánh nắng trực tiếp, có thể để ở nền đất khô, rơm rạ hoặc giá đỡ trong kho.

  • Thời gian bảo quản:

    • Trái nguyên vẹn: có thể để từ 10–15 ngày ở nhiệt độ phòng.

    • Bảo quản lạnh (10–15°C): lên đến 3–4 tuần, đặc biệt với giống vỏ dày.

4. Lưu ý khi vận chuyển và tiêu thụ

  • Sử dụng bao lót, vật đệm hoặc khay nhựa để chống dập.

  • Tránh chất chồng quá cao khi vận chuyển đường dài.

  • Nên thu hoạch theo từng đợt chín, tránh để quá lứa làm giảm độ ngọt và dễ hư hỏng.

(Nguồn: nhabeagri)

Nguyen Men

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *